1944 O βομβαρδισμός της Φλώρινας απο συμμαχικά αεροσκάφη.

"Ματιές στο παρελθόν"

 

Στις 28 Ιουλίου 1944 έγινε ο μεγαλύτερος αεροπορικός βομβαρδισμός που γνώρισε ποτέ η Φλώρινα. Ο γερμανικός στρατός υποχωρούσε. Μια διερχόμενη Μεραρχία στρατοπέδευσε στα λιβάδια του Σιδηροδρομικού Σταθμού και την επομένη ημέρα θα συνέχιζαν την πορεία τους με το τρένο προς την Γερμανία. Οι αντάρτες έδωσαν την πληροφορία στην Βρετανική Αποστολή και ένα σμήνος βομβαρδιστικών αεροπλάνων έκανε την εμφάνισή του στις 10 το πρωί. Τα συμμαχικά αεροπλάνα βομβάρδισαν τον Σιδηροδρομικό Σταθμό και όλες τις γειτονιές από τον Κύκλο μέχρι την κεντρική πλατεία. Δεν γνωρίζουμε πόσοι ήταν οι νεκροί γερμανοί στρατιώτες. Οι άμαχοι Φλωρινιώτες όμως πλήρωσαν ακριβά, καθώς οι νεκροί έφτασαν τους 59, οι τραυματίες περίπου 90, και καταστραμμένες κατοικίες 338, εκ των οποίων οι 83 ισοπεδώθηκαν από τις βόμβες. Οι κάτοικοι της πόλης μας αναρωτιόταν αν η συμμαχική αεροπορία είχε ως στόχο τους Γερμανούς ή τους Φλωρινιώτες.

Η Φλώρινα γλύτωσε από μια άλλη καταστροφή, κατά την αποχώρηση του γερμανικού στρατού. Ο γερμανός Φρούραρχος είχε τοποθετήσει τα κανόνια του πυροβολικού στο χωριό Παπαγιάννη, και αν οι αντάρτες τους παρενοχλούσαν κατά την αποχώρηση, οι Γερμανοί θα κονιορτοποιούσαν την Φλώρινα με τα κανόνια. Μεσολάβησε ο Μητροπολίτης Βασίλειος, και αφού δεν έπεισε τους αντάρτες, είπε ψέματα στον Φρούραρχο, ότι δεν θα δεχθούν καμία επίθεση. Οι Γερμανοί πήραν τα κανόνια και συνέχισαν τον δρόμο τους προς το Μοναστήρι.

 

( απόσπασμα απο δημοσιευθέν άρθρο του Φλωρινιώτη κ.Δημήτριου Μεκάση )

 

Σύμφωνα με άλλη πηγή ( ιστοσελίδα florinapast ) περιγράφεται η εισβολή των Γερμανικών στρατευμάτων στην Φλώρινα , 3 χρόνια πρίν , αλλα και μία αερομαχία που σημειώθηκε στον ουρανό της Φλώρινας τήν 13η Απριλίου 1941 μεταξύ των συμμαχικών  βομβαρδιστικών με Γερμανικά μαχητικά καταδιωκτικά αεροσκάφη.

 

Το florinapast γυρνά πίσω στις 13 Απριλίου 1941. Τα Γερμανικά στρατεύματα και τα τεθωρακισμένα τους συνεχίζουν να εισέρχονται μέσω Μοναστηρίου και Φλώρινας στην Ελλάδα ύστερα από την μάχη της Βεύης στο πέρασμα του Κλειδίου. Εκείνη την ημέρα θα λάβει χώρα στον ουρανό του Νομού μας μια από τις λίγες αερομαχίες που έδωσε η Βασιλική Πολεμική Αεροπορία της Αγγλίας (RAF) με την Γερμανική Πολεμική Αεροπορία (Luftwaffe) στον Ελλαδικό χώρο.
Οι πληροφορίες μας προέρχονται αποκλειστικά από σχετική αναζήτηση στο διαδίκτυο και έρχονται να συμπληρώσουν σχετικές προφορικές μαρτυρίες εκείνης της περιόδου.
Αυτή είναι ιστορία της αερομαχίας της 13ης Απριλίου 1941
Στις 13 Απριλίου 1941 (Κυριακή του Πάσχα των Καθολικών) η 211 μοίρα της RAF επιχείρησε δύο φορές κατά τη διάρκεια του πρωινού εναντίον των οχημάτων και των συγκεντρώσεων στρατευμάτων των Γερμανών στην περιοχή της Φλώρινας κάτω από τη συνοδεία Hurricane κατά τις οποίες δεν αντιμετώπισε αντίδραση των Γερμανών. H 211 μοίρα είχε το αεροδρόμιο και τις εγκαταστάσεις της στην περιοχή της Παραμυθιάς.
Στις 15:00 η μονάδα διατάχθηκε να στείλει έξι ακόμα βομβαρδιστικά αεροπλάνα στην περιοχή (εκείνη τη στιγμή μόνο επτά Bristol Blenheims Mk.I μπόρεσαν να συγκεντρωθούν αλλά ένα από αυτά εστάλη τελικώς σε μια εξόρμηση φωτο – αναγνώρισης).
Κανένα Hurricane δεν ήταν διαθέσιμο για τη συνοδεία κατά τη διάρκεια αυτής της εξόρμησης. Ο Αντισμήναρχος Patric Bernard ’Paddy’ Coote, της Δυτικής Πτέρυγας της RAF αποφάσισε να πάει στην επιχείρηση ως παρατηρητής για να αξιολογήσει την πρόοδο της γερμανικής επίθεσης, ενώ ο αναπληρωτής του, Επισμηναγός L. Ε. Cryer DFC, θα συνόδευε ένα άλλο πλήρωμα. Ο σχηματισμός θα οδηγούνταν από τον Επισμηναγό Irvine, διοικητή της μοίρας.

Βομβαρδιστικό της RAF, Bristol Blenheims Mk.I σαν αυτά που επιχείρησαν στις 13 Απριλίου 1941 στον εναέριο χώρο της Φλώρινας

Καθώς τα βομβαρδιστικά αεροπλάνα πλησίασαν τη λίμνη Πρέσπα περίπου 40 μίλια μακριά από της ζώνη στόχων, τρία Messerschmitt Bf109Es από την 6./JG 27 μοίρα Γερμανικών μαχητικών εμφανίστηκαν να πλησιάζουν στο οπίσθιο μέρος τριών από τα Βρετανικά Blenheims, οι πολυβολητές των οποίων ανοίγουνε πυρ αμέσως.
Ο Σμήναρχος Ηans – Joachim Gerlach, που οδηγεί τον γερμανικό επιτιθέμενο σχηματισμό εφορμά και ανοίγει πυρ εναντίον του Blenheim με διακριτικά αναγνώρισης L8449 που οδηγεί ο Σμηναγός A. C. Godfrey, το οποίο έπιασε φωτιά σχεδόν αμέσως. Ο A.C. Godfrey κατόρθωσε να πέσει με το αλεξίπτωτό του και αργότερα είπε τα εξής:
«Διαταχτήκαμε να εγκαταλείψουμε το αεροσκάφος. Στα επόμενα δευτερόλεπτα το πιλοτήριο ήταν μια μάζα των φλογών. Είχα καεί στο πρόσωπό μου, άνοιξα την καταπακτή – πόρτα του πιλοτηρίου και πήδησα. Παρατήρησα ότι υπήρχαν άλλα τρία αεροσκάφη στον αέρα – όλα στις φλόγες. Το πλήρωμά μου ήταν νεκρό.»
Το αεροσκάφος του συντρίβεται κοντά στο χωριό Καρυές (ο παρατηρητής Σμηνίας J. Ο΄ Neill και ο ασυρματιστής / πολυβολητής Σμηνίας J. Wainhouse σκοτώνονται).
Σχεδόν αμέσως ένα δεύτερο Blenheim καταρρίπτεται. Αυτό ήταν το με διακριτικά αναγνώρισης L8604 το οποίο πέφτει κάτω από τους πυροβολισμούς του Γερμανού Σμηναγού Fritz Gromotka. Ο Υποσμηναγός Ε. V. Thompson DFC και το πλήρωμά του Ανθυποσμηναγός P. Hogarth και Eπισμηνίας W. Arscott δεν επέζησαν.
Σε λιγότερο από ένα λεπτό αργότερα το με διακριτικά αναγνώρισης L1539 Βρετανικό Blenheim έπεφτε στις φλόγες, χτυπημένο από τον Επισμηνία Herbert Krenz, και πάλι μόνο ο πιλότος, Επισμηνίας Α. G. James, κατόρθωσε να πηδήξει με το αλεξίπτωτό του, σπάζοντας τον αστράγαλό του κατά την προσγείωση κοντά στο χωριό Μικρολίμνη. Το αεροσκάφος του συντρίβεται κοντά στην νοτιοδυτική ακτή της λίμνης (ο παρατηρητής Σμηνίας Α. Bryce και ο ο ασυρματιστής / πολυβολητής Α. Waring σκοτώνονται).
Ακολούθησε το Blenheim L1434 το οποίο χτυπήθηκε από τον Σμήναρχο Gerlach. Σ΄ αυτό πετούσε ως επιβάτης / παρατηρητής ο Επισμηναγός L. Ε. Cryer και πιλοτάριζε ο Σμηναγός Lindsay Buchanan. Ο Buchanan τραυματίστηκε σοβαρά αλλά κατόρθωσε να προσγειώσει το αεροσκάφος στην νοτιοανατολική γωνία της λίμνης. Οι Cryer και Buchanan πέθαναν εξαιτίας των τραυμάτων τους σε ένα αλβανικό νοσοκομείο την επόμενη ημέρα ενώ ο ασυρματιστής / πολυβολητής Σμηνίας G. Pattison σκοτώθηκε κατά την επαφή με το έδαφος.
Στην Κούλα Πρεσπών, η αδελφή του Buchanan τιμώντας την μνήμη του αδελφού της έχει τοποθετήσει μνημείο ενώ τμήματα του L1434 τα οποία ανασύρθηκαν από την λίμνη το έτος 1993 βρίσκονται τώρα στο ελληνικό μουσείο Πολεμικής Αεροπορίας στο Τατόι.
Εν τω μεταξύ ο Σμηναγός Gromotka είχε τη δεύτερη νίκη του όταν συνέτριψε το Blenheim L4819 του Υποσμηναγού R.V. Herbert, στο οποίο ο Διοικητής Πτερύγας Coote ήταν επιβάτης. Αυτό συνέβη κοντά στο χωριό Τρίγωνο. Ο Herbert προσπάθησε να πηδήξει με το αλεξίπτωτό του έξω αλλά βρίσκονταν σε χαμηλό ύψος και σκοτώθηκε όπως και οι Coote και ο Επισμηνίας W. Young.
Ο Επισμηναγός Irvine ήταν τώρα μόνος του, αλλά τελικά το Blenheim L8478 που πιλοτάριζε δεν έμεινε για πολύ στον αέρα. Ο Γερμανός Σμηνίας Herbert Krenz πλησίασε γρήγορα το Blenheim και άνοιξε πυρ εναντίον του για να το καταρρίψει κοντά στην Βίγλα. Το αποτέλεσμα ήταν να χαθεί όλο το πλήρωμα (ο Irvine, ο Ανθυποσμηναγός G. Davies και o Ανθυποσμηναγός Geary DFC).
Τα έξι Βρετανικά Blenheims είχαν καταρριφθεί μόλις σε τέσσερα λεπτά από τις 16:05 έως και τις 16:09 της 13ης Απριλίου του 1941 στον ουρανό της Φλώρινας.

Γερμανικό Messerschmitt Bf109. Τρία από αυτά μέσα σε τέσσερα λεπτά κατέριψαν τα 6 βομβαρδιστικά της RAF που ρίσκαραν να επιχειρήσουν χωρίς συνοδεία στον ουρανό της Φλώρινας στις 13 Απριλίου 1941

Οι δύο επιζώντες, Godfrey και James, έρχονται σε επαφή και θάβουν όσους από τους νεκρούς συντρόφους μπόρεσαν να βρουν πριν καταλήξουν στην Λάρισα όπου έφθασαν πεζοπορώντας ή χρησιμοποιώντας κάρα.
—-

Ο Σμηναγός Fritz Gromotka

Ο Σμηναγός Fritz Gromotka, είχε κατά την διάρκεια της θητείας του 29 νίκες σε 438 αποστολές. Ο Fritz Gromotka γεννήθηκε στις 2 Ιουνίου 1915 και πέθανε στις 2 Νοεμβρίου 1979.
Από τα στοιχεία που βρήκαμε οι πρώτες του νίκες (καταρρίψεις) Βρετανικών αεροπλάνων γίνονται στην περιοχή της Φλώρινας. Έτσι στις 13.4.1941 στις 16:06 θα καταρρίψει το L8604 Blenheim της 211 Μοίρας RAF την ίδια μέρα στις 16:09 θα καταρρίψει το L4819 Blenheim της ίδιας Μοίρας ενώ στις 14.4.1941 φαίνεται ότι καταρρίπτει ένα Gladiator νότια της Φλώρινας.
Οι πληροφορίες μας αντλήθηκαν από τον δικτυακό τόπο που είναι αφιερωμένος στην 211 Μοίρα της RAF (http://www.211squadron.org/), τον δικτυακό τόπο Επιτυχίες της Luftwaffe (Aces of the Luftwaffe) (http://www.luftwaffe.cz), τον δικτυακό τόπο http://www.battleships-cruisers.co.uk/squadron_history.php?Squadron=227, το δικτυακό τόπο της wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Jagdgeschwader_27 και τον επίσημο δικτυακό τόπο της RAF (http://www.raf.mod.uk)

Ακολουθεί σπάνιο αρχειακό υλικό απο την ιστοσελίδα florinapast του Φλωρινιώτη κ.Σπύρου Παπαχαρίση με αεροφωτογραφίες της πόλης της Φλώρινας μόλις έληξε ο β΄παγκόσμιος πόλεμος

 

H πόλη της Φλώρινας από ψηλά – τέλη δεκαετίας 1950 αρχές 1960

by florinapast on Οκτ 12, 2012 • 23:27 • 210 views 0 σχόλια

Πέντε σπάνιες αεροφωτογραφίες της πόλης της Φλώρινας που απεικονίζουν την ρυμοτομία της την περίοδο προς το τέλος της δεκαετίας του 1950 – αρχές του 1960. Είναι η περίοδος που ακόμα η πόλη «αναπνέει». Θα ακολουθήσουν τα χρόνια της «αντιπαροχής» με τις ανάλογες επιπτώσεις.
Όσοι Φλωρινιώτες είναι «κάποιας» ηλικίας θα αναγνωρίσουν εύκολα τους δόμους που περπάτησαν… τις γειτονιές που έπαιξαν…
Οι αεροφωτογραφίες έχουν αναρτηθεί σε αρχεία υψηλής ανάλυσης. Επιλέξτε την φωτογραφία και κατόπιν χρησιμοποιήστε το εργαλείο zoom in ή τον τροχό του mouse για να περιηγηθείτε στην πόλη μας.
Καλή θέαση.

΄Τήν σύνταξη και το αρχειακό υλικό ανάρτησε στην ιστοσελίδα florinapast ο Φλωρινιώτης κ.Σπύρος Παπαχαρίσης

	.