Ως λάτρης της αρχαίας ελληνικής γραμματείας βρήκα μία αξιοσημείωτη αναφορά του πατέρα της Ιατρικής , του Ιπποκράτη για τους βουνίσιους και τους καμπίσιους. Συγκεκριμένα στο έργο του «περι αερίων, υδάτων , τόπων» αναφέρει τα εξής για τους βουνίσιους ...;
«Άνθρωποι που ζούν σε τόπο ορεινό , τραχύ, ψηλό και με άφθονα νερά, όπου η εναλλαγή των εποχών συνοδεύεται από μεγάλες μεταβολές . είναι φυσικό να έχουν μεγάλα σώματα , προικισμένα από την φύση με αντοχή στους κόπου και στα έργα αντρειοσύνης. Τέτοιες φύσεις χαρακτηρίζονται , σε όχι μικρό βαθμό, από αγριότητα και ωμότητα ...;Όσοι ζούνε σε τόπο υψηλό μέν αλλα ομαλό , όπου φυσούν θερμοί άνεμοι και υπάρχουν άφθονα νερά είναι βεβαια μεγαλόσωμοι και όμοιοι μεταξύ τους , ο χαρακτήρας τους όμως είναι μαλακότερος»
Αντίθετα για τους καμπίσιους ο Ιπποκράτης αναφέρει ...;.
« ...;οι κάτοικοι που ζούν σε τόπους με πνιγερά λιβάδια όπου φυσούν θερμοί άνεμοι παρά ψυχροί , πίνουν θερμό νερό, δεν είναι δυνατόν να είναι ψηλοί και ευθυτενείς.. Αυτοί μεγαλώνουν σε ...;φάρδος , είναι ...;εύσαρκοι και έχουν μαύρα μαλλιά , το δέρμα τους είναι σκούρο και η ιδιοσυγκρασία τους χαρακτηρίζεται από χολή και το ..φλέγμα »
Αλλού αναφέρει ο Ιπποκράτης..
«..Η αντρεία και η αντοχή δεν μπορούν να υπάρχουν εκ φύσεως στην ψυχή των ανθρώπων με τον ίδιο τρόπο, είναι όμως δυνατό να γεννηθούν κάτω από την επίδραση πολιτικών συνθηκών»
Διαβάζοντας όλα αυτά τα σοφά , σκεφτόμουν, ότι διόλου τυχαία επέλεξε ο Φίλιππος Β΄ και ο Μέγας Αλέξανδρος ως επίλεκτα σώματα ή στρατηγούς του μεγαλειώδους στρατεύματος, τους βουνίσιους έλληνες μακεδόνες . Τότε στην σημερινή Φλώρινα κατοικούσαν οι ορεσίβιοι Λυγκησταί αρχαίο ελληνικό φύλο της άνω Μακεδονίας .Στην Καστοριά οι Ορεσταί ( βουνίσιοι σε νεοελληνική απόδοση) , στην Κοζάνη και στα Γρεβενά οι Ελιμιώται .
Όπως αναφέρει ο Αρριανός , όταν τα στρατεύματα των Ελλήνων έφτασαν στα πέρατα της Ασίας ο Μέγας Αλέξανδρος τους υπενθύμισε την καταγωγή τους λέγοντας « ...;εσάς που ζούσατε στα βουνά σας οδήγησα στην δόξα, σας επέλεξα ως τους καλύτερους όλων να μάχονται εις το πλάι μου ...;» .
Πράγματι οι βουνίσιοι αποδείχθηκαν πιστοί συμμαχητές στο πλάι του Αλέξανδρου, ώς «εταίροι». Τον συνόδεψαν στα πέρατα του τότε κόσμου. Ακόμη και σήμερα φυλές , ίχνη του στρατηλάτη όλων των Ελλήνων Μέγα Αλέξανδρου, όπως οι Καλάς οι Πατάνς ζούνε ακόμη εκεί στα ψηλά βουνά, στα Ιμαλάια και δοξάζουν ακόμη και σήμερα τον Μέγα Αλέξανδρο, τον Διόνυσο , τον Δία. ¨Όταν ακούν ότι ήρθε στα μέρη τους «γιουνάν» (δηλ Ίωνας , Έλληνας) τον υποδέχονται με όλες τι τιμές . Οι αρχαίοι βουνίσιοι λοιπόν μέχρι στην Ινδοκίνα, στα σημερινά Ιμαλάια τον συνόδεψαν και πολέμησαν σκληρά στο πλάι του. Έφτασαν όπως λέει ο Αρριανός μέχρι σ την «άορνο πέτρα» μαζί του. Για όσους «ολίγον κατέχουν» , «άορνος πέτρα» σημαίνει βουνοκορφή τόσο ψηλή εις την οποία ούτε κάν τα υπερίπταντα όρνεα δεν μπορούσαν να πετάξουν εκεί ψηλά για να την κατακτήσουν. Κι όμως εκείνοι οι αρχαίοι βουνίσιοι έλληνες την κατέκτησαν με στρατηγό τους τον Μέγα Αλέξανδρο του Κοινού όλων των Ελλήνων
.Μεγάλη τιμή σημαίνει να είσαι βουνίσιος αλλά και πολύ μεγάλη ιστορική παρακαταθήκη έχει στην πλάτη του κάθε βουνίσιος , τουλάχιστον για τα αρχαία ιστορικά δεδομένα., να την διαφυλάξει ως κόρη οφθαλμού.