Χρονογράφημα
Οι παλιές γειτονιές έχουν χαθεί οριστικά από την πόλη.Η φυσιογνωμία των άλλοτε όμορφων γειτονιών έχει εξαφανιστεί με την έλευση του «πολιτισμού των τσιμέντων», την άναρχη ανοικοδόμηση και την μαζική αστυφιλία κυρίως μετά την δεκαετία του 1970.Ενα κυριακάτικο πρωινό περιεργαζόμουν πολύ προσεχτικά παλαιές φωτογραφίες . Διέκρινα ένα μικρό σημάδι «οδηγό» παρακμής της αίγλης της παλαιάς Φλώρινα που είναι η παρουσία δένδρων Τα δένδρα πάντα διατηρούσαν, σαν αναπόσπαστο κομμάτι του τοπίου, μία ξεχωριστή ομορφιά στις ιστορικές γειτονιές . Ίσως φανεί κομμάτι παράξενο ή ξένο για τους σκυθρωπούς ανθρώπους των σημερινών μοντέρνων μεγάλων -τσιμεντένιων -αστικών κέντ
ρων όπου το γκρίζο ,η έλλειψη αισθητικού κάλλους ή ευαισθησίας, αποξένωσης , αδιαφορίας για την φύση η το αστικό περιβάλλον που διαβιώνουν μέσα στην ρυπογόνα μάζα των άψυχων αισθητικά κτηρίων αλλα για αρκετούς παλαιότερους αναγνώστες έχει ιδιαίτερη σημασία διότι μπορούν να συγκρίνουν την διαφορά Είναι θα έλεγα ένα σημαντικό στοιχείο σύγκρισης (η παρουσία -απουσία δένδρων) στην μικρή χαμένη και αποπροσανατολισμένη στην ομίχλη χαραδρούπολη μου.
Συγκεκριμένα παρατηρούσα μία παλαιά φωτογραφία η οποία συμπλήρωνε ένα καλογραμμένο κείμενο σχετικό με την λαογραφία της πόλης - ήταν δημοσιευμένη στο διαδίκτυο - σχετικά την εκκλησία του Αγ.Νικολάου . Παρόμοιες κιτρινισμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες είχα μελετήσει κατά καιρούς σε παλιά άλμπουμ φωτογραφιών , σε μία έκθεση φωτογραφίας στο ιστορικό Βαρόσι , αλλά το σημαντικότερο σε μία λεπτομέρεια ενός ζωγραφικού πίνακα -οικογενειακού κειμηλίου- εργο εν έτος 1945 στην πατρική οικία μου. Ο λόγος επρόκειτο για εκείνα τα υψίκορμα δένδρα που θαύμαζα από μικρός , τα λεγόμενα λευκάδια .Στο ίσκιο τους γενιές γενεών ακόμη και η δικιά μου μεγάλωναν στις παλιές γειτονιές της πόλης εις τις οποίες ήταν φυτεμένες χρόνια πρίν ίσως και πάνω από έναν αιώνα από σήμερα. Δενδροστοιχίες αυτών υπήρχαν μέσα στη πόλη και συγκεκριμένα από την περιοχή του Αγίου Νικολάου , στην πλατεία ηρώων -βρύση «καβάκια» -στους παρόχθιους δρόμους του σημερινού Βαροσίου μέχρι το παλαιό πεταλωτήριο και μηχανοστάσιο του Σ.Σταθμου της Φλώρινας . Απομεινάρια αυτών των πανέμορφων δένδρων υπάρχουν μαζί με ορισμένες κλαίουσες ιτιές ακόμη για να συντροφεύουν τους νοσταλγούς οδοιπόρους ενός μακρινού παρελθόντος Ένα νοσταλγικό οδοιπορικό παρέα με το θρόισμα εκείνο των λευκαδιών , με το συνεχές κελάρισμα του αστικου ποταμού που διανύει όλο το μήκος της πόλης με τις δρασκελιές του.
Τα λευκάδια αυτά έδεναν με το παλαιό τοπίο για πολλά χρόνια του περασμένου αιώνος μέχρι τα μέσα προς τέλη της δεκαετίας του 1980 και του 2000 όπου άρχισε η ανάπλαση των παρόχθιων γειτονιών ή των χώρων έναντι του παλιού ζωολογικού κήπου ( περιοχή Αγ.Νικολάουστην δυτική πλευρά της πόλης , στον δρόμο προς τον οικισμό του Σίμου Ιωαννίδη). Τότε τα υψίκορμα δένδρα με την περήφανη κορμοστασιά τους ξεριζώθηκαν και στην θέση τους φυτεύτηκαν κοντόκορμα δενδρίλια που μεταφυτεύθηκαν από διάφορα φυτώρια στην θέση των λευκαδιών που ήταν θα έλεγα αδιάσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των κατοίκων. Άνθρωποι ίσως και ξένοι με την παλαιά φυσιογνωμία της πόλης τα ξερίζωσαν για να στρώσουν πολλά μέτρα άσφαλτο , πλακοστρώσεων τσιμεντένιων τεμαχίων, πλακιδίων. Λευκάδια δένδρα πολλών δεκαετιών αντικαταστάθηκαν βαθμιαία από νεαρά δενδρύλλια φυτωρίων η θερμοκηπίων μοντέρνας δεκνδροκαλλιέργειας που ναι μεν με την φυλλωσιά ή παρουσία τους δίνουν εξαιρετικά αποτελέσματα από αισθητικής απόψεως στον αστικό ιστό αλλα δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με τις ιστορικές λεύκες των περασμένου αιώνος στην όμορφη πόλη μας. Το ίδιο συνέβη με τις ιτιές τα κλωνάρια των οποίων χάιδευαν την επιφάνεια του αστικού ποταμού. Σκόρπια παλιά δένδρα εξ αυτών υπάρχουν ακόμη σαν απομεινάρια μίας πόλης που έφυγε οριστικά για να αντικατασταθεί από μία άλλη όπου κυριαρχεί παντού το τσιμέντο η άσφαλτος η αλλοτρίωση της φυσιογνωμίας ,η απότομη διακοπή της ιστορικής συνέχειας των παρόχθιων και όχι μόνο αρχιτεκτονικών τοπίων της πόλης.
Έτσι ξεριζώθηκαν πολλά δένδρα , φυτεύτηκαν νεοεισερχόμενα δενδρίλια όπως καναδέζικα πλατάνια παντελώς ξένα με την μακραίωνη φυσιογνωμία της χλωρίδας ακόμη και ιστορία τούτης της πόλης όπου το όνομα αυτής το οφείλει στην πλούσια βλάστηση δένδρων ( χλωρίδας) .Μάλιστα μερικά από αυτά τα καναδέζικα πλατάνια τα φύτεψαν ακόμη και σε άνυδρη περιοχή ( δρόμος από και προς εκκλησία Αγίας Παρασκευής) Μία περιοχή χωρίς ποταμό ή πηγές όπου είναι ο ζωτικός χώρος του καναδέζικου πλάτανου !!!.Αν και πολύ όμορφα αισθητικά δεν συνάδουν εκτιμώ με την παραδοσιακή εικόνα των γειτονιών που κυριαρχούσε για δεκαετίες στην πόλη.
Κάπως έτσι μαζί με τα λευκάδια ή τις κλαίουσες ιτιές μαζί με τα παλιά δένδρα ξεριζώθηκαν πολλά ... ...Παλαιά αρχοντικά σπίτια, όμορφες γειτονιές.πλατείες η δρόμοι μαζικά απαλλοτριώθηκαν από το 1975 και μετά για να γίνουν τεράστια άχαρα κτήρια, ατελείωτες πολυκατοικίες ( τσιμεντένια κλουβιά ανθρώπων ), άχαροι πεζόδρομοι, πεζοδρόμια, χωρίς αισθητική ή ιστορική συνέχεια της παλιάς με την νέα εικόνα της Φλώρινας. Χάθηκε η παραδοσιακή αρχιτεκτονική , τα νεοκλασικά σπίτια , οι όμορφες γειτονιές , η αίγλη μιας πόλης που μεγάλωσε ,επεκτάθηκε , μετατράπηκε σε μία τεράστια μακρόστενη μάζα κεραμοσκεπών , τσιμέντων ή άψυχων κτηρίων πέραν από τα κάτι ετοιμόρροπα νεοκλασικά κτήρια στο ποτάμι ή τοπία τσε διάφορες γειτονιές για να μας υπενθυμίζουν την παλαιά ακμάζουσα πολιτεία μίας χαμένης αίγλης ,μίας πόλης άλλων εποχών όπου υπήρχαν τοπία με υψίκορμα λευκάδια, ιτιές , πεύκα, έλατα, πλατάνια, κερασιές, βυσσινιές, φλαμουριές, μηλιές, κορομηλιές, καρυδιές , καστανιές κ.α. παλιά δένδρα σε όλους τους δρόμους ,σε όλα τα σπίτια ή αυλές, σε όλες τις παλαιές όμορφες γειτονιές της σημερινής τσιμεντούπολης . Μία πόλη χαμένη, αποπροσανατολισμένη και αποκομμένη από το όμορφο παρελθόν της ψάχνει την ταυτότητα της μέσα στο ομιχλώδες τοπίο ( παρδαλοστολισμένο σινιάκι) . Μίας πόλης που άκμαζε ενω σήμερα συνεχώς παρακμάζει φθίνει και χάνεται στο διάβα του αδηφάγου χρόνου σαν τα λευκάδια αλλοτινών εποχών που χάθηκαν ...
