Η ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΑΦΙ

Δάσος

Κάθε φορά που ανηφορίζω στο βουνό σε μία στροφή του βουνίσιου μονοπατιού υπάρχει μία πηγή μοναδικής ομορφιάς απαράμιλλου φυσικού κάλλους. Τοπίο , οι βράχοι, οι βελανιδιές,οι οξιές, φτέρες, το κελάρισμα του νερού,τα βρύα στα βράχια, το θρόισμα του αέρα , το απότομο χάσμα του ρέματος , τα τιτιβίσματα των πουλιών στα δένδρα, τα φθινοπωρινά αγριοκυκλάμινα του βουνού, το φυλλόχωμα, τα ποδοβολητά, οι ήχοι, τα ίχνη αγρίων ζώων του δάσους στο έδαφος …

Πηγή

Η όλη αυτή η "ζωγραφική" σύνθεση της φύσης μου προκαλούν δέος και μία ανεξήγητη αίσθηση μυσταγωγίας μέσα στην αγκαλιά της φύσης κάτω από το σκέπαστρο των κλαδιών των δένδρων εκ του οποίου ο ουρανός μόλις που διακρίνεται .Πολλές φορές καθώς ξαποσταίνω να ξεδιψάσω εκεί πέρα στο μυαλό μου τριγυρνάει η φιγούρα μίας γυναικείας μορφής γεννημένης από την ελληνική μυθολογία.



Άρτεμις



Η Άρτεμις η αδερφή του Απόλλωνα ήταν η γυναικεία θεότητα προστάτιδα της φύσης. Μία από τις πολλές ιδιότητες της ήταν η προστασία της φύσης. Ανάμεσα στις δοξασίες των αρχαίων ελλήνων αναφέρουν τον Ιππόλυτο , γιό του Θησέα , άριστος κυνηγός και γητευτής ίππων. Ο Ιππόλυτος μάζευε λουλούδια μέσα σε ένα λιβάδι για να προσφέρει στέφανο ανθών στην μητέρα του την Άρτεμη.( κάτι ανάλογο με το έθιμο της πρωτομαγιάς ).Στο λιβάδι εκείνο κανένα ζώο δεν βόσκει , ο δε βόμβος των μελισσών ακούγεται κάθε Άνοιξη.Πολλά από τα μέρη της φύσεως ήταν αφιερωμένα στην Άρτεμη ως ένδειξη σεβασμού των αρχαίων στην φύση , στο πρόσωπο της . Τόποι αφιερωμένοι όπως τα βουνά, στα δάση, στα λαγκάδια, στους ποταμούς , σε λίμνες, σε ρυάκια, σε όχθες ακόμη και σε έλη , σε δάση βελανιδιάς, πεύκων, κυπαρισσιών, και άλλων δένδρων …¨Ήταν προστάτης της γεωργίας συμβάλλοντας με την γονοποιό προσφορά της στην καλυτέρευση της ζωής των ανθρώπων .Έτσι και οι άνθρωποι σε αντάλλαγμα για την ωρίμανση των καρπών , τον πλούσιο θερισμό προσέφεραν στην Άρτεμη τους πρώτους καρπούς των εσοδειών τους ως ένδειξη σεβασμού και ευγνωμοσύνης .Αγαπούσε και προστάτευε τα πουλιά και άλλα άγρια ζώα όπως η αρκούδα, ο αγριόχοιρος, ο λύκος, το λιοντάρι αλλά και κατοικίδια ζώα. .Κυνηγούσε στα δάση πλαισιωμένη από τις Νύμφες των πηγών προς αναζήτηση θηραμάτων με την βοήθεια ενός σκύλου πάντα πίσω της. Πολλά σημάδια της Αρτέμιδος ήταν παρμένα από την πανίδα των δασών τα οποία προσδιόριζαν την παρουσία της όπως το ελάφι, ο σκύλος, η αίγα, η χελώνα,η αρκούδα, ο πάνθηρας .Πουλιά όπως το ορτύκι, ο πετεινός, Ερπετά και άλλα μέχρι και έντομα όπως η μέλισσα. Δένδρα όπως η δάφνη, η μυρσίνη, το κυπαρίσσι, το κέδρο, η ελιά και ο φοίνικας. Κυνηγετικά είδη της εποχής όπως το τόξο,το ακόντιο, η φαρέτρα. Αγροτικά εργαλεία της εποχής , το αλέτρι και άλλα σύμβολα όπως το μισοφέγγαρο. Σημάδια που συναντούμε σε καλλιτεχνικές απεικονίσεις αρχαιολογικών ευρημάτων μέχρι σήμερα σε επιγραφές σαν του κυνηγητικού συλλόγου στην πόλη μας ( Η ¨Άρτεμις και το ελάφι). Δάμαζε τα άγρια ζώα, κυνηγούσε τα γηραιότερα ,προστατεύοντας τα νεαρότερα.

Από τα χαρακτηριστικά που απέδιδαν οι αρχαίοι έλληνες στην Άρτεμη όπως η αιώνια αγνότητα της, συμπεραίνω ότι οι άνθρωποι της εποχής εκείνης ζούσαν σε αρμονία με την φύση . Ζούσαν μία σχέση άδολη μέσα από τους κόπους του κυνηγιού. Μερικά ίχνη δοξασιών τα συναντάμε αναλλοίωτα μέχρι σήμερα όπως η πρωτομαγιά, η αφιέρωση των πρωτόλειων σε Αγίους της ορθοδοξίας μας ως αναλλοίωτη συνέχεια των αρχέγονων ελληνικών παραδόσεων μέχρι σήμερα στις παραδόσεις, στα ήθη και έθιμα τα οποία τείνουν να εξαφανισθούν από την ισοπέδωση του σημερινού «ηλεκτροφόρου» πολιτισμού .Παράλληλα ο σεβασμός των αρχαίων ελλήνων στην φύση και στα παραγόμενα αγαθά που προσφέρουν τα δάση, τα βουνά, οι λίμνες κλπ ήταν αποτυπωμένος σε κάθε πτυχή της ζωή τους. Αποτέλεσμα αυτού του ισορροπημένου τρόπου συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης μέσα από το κυνήγι όσο και από τις αρχαίες δοξασίες διασώζονται μέχρι σήμερα από κείμενα, τοιχογραφίες, γλυπτά, και αναρίθμητα αρχαία ευρήματα όπως ένα απο τα 3 αγάλματα της Αρτέμιδος που ευρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Φλώρινας.

Φωτοσκίασις σε δένδρο
"Γυναικεία φιγούρα"

Μέσα από τα εκθέματα κ.α. ευρήματα που συναντούμε στο μουσείο και στους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής μας , την χωροθέτηση των αρχαίων οικισμών στο περιβάλλοντα χώρο, τις παραδόσεις συμπεράνω ότι από την εποχή της Αρχαιότητας ,την ελληνιστική περίοδο του Φιλίππου Β΄, του Μεγάλου Αλεξάνδρου ,τα Ρωμαικά έτη, η Άρτεμις είχε μία ίσως από τις δεσπόζουσες θέσεις στην καθημερινότητα και στις ασχολίες των τόσο ως κυνηγοί όσο ως γεωκτηνοτρόφοι στους κατάφυτους όγκους των βουνών και στα δύο ημιορεινά λεκανοπέδια μας. Η αλληλένδετη σχέση συνύπαρξης ανθρώπου –φύσης και ήταν παράγοντας αρμονικής συνύπαρξης αυτών με σεβασμό τόσο στην φύση όσο στην άγρια πανίδα , χλωρίδα των βουνών και της ευρύτερης περιοχής κατά τα αρχαία εκείνα χρόνια και μετέπειτα.

"Δακρυσμένοι οφθαλμοί"
σε κορμό δένδρου
Δροσοπηγή.

Σήμερα η ολοένα αυξανόμενη υπερεκμετάλλευση των δασών, οι περιαστικές επεκτάσεις οικισμών σε βουνά, ο αποχαρακτηρισμός δασικών περιοχών προς οικιστική , εμπορική , βιομηχανική «τσιμεντοποίηση», η εξόρυξη πλουτοπαραγωγικών ενεργειακών πηγών, οι αλλόγιστες επεμβάσεις του ανθρώπου στο βουνίσιο ανάγλυφο έχουν διαταράξει την συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης .Τείνουν να αλληλοκαταστρέψουν το ένα στοιχείο το άλλο. Ελάχιστα δείγματα σεβασμού της φύσης υπάρχουν και διασώζονται όπως η αγάπη του ανθρώπου στην φύση. Δυστυχώς «στο σύγχρονο θυσιαστήριο του Μινώταυρου δεν χωράει πλέον ούτε η Άρτεμις ούτε η φύση στην τσιμεντένια εποχή του 21 αιώνος. Έτσι ο άνθρωπος καταστρέφει την φύση υποθηκεύοντας το μέλλον για να τον καταστρέψει με την σειρά της όσο τα βέλη της Αρτέμιδος ευρίσκοντω ακίνητα εις την φαρέτρα».Αυτά αναλογιζόμουν μαγεμένος από το βουνίσιο μεγαλείο του δάσους, με όσα αντίκριζα, με όσα ζούμε ,σε εκείνο το μοναχικό βουνίσιο μονοπάτι …......

Στο "βουνίσιο ραδιοπειρατικό" μου επέλεξα ένα βιντεάκι "ωδή" στο μεγαλείο της φύσης  ήχοι και εικόνες βγαλμένες απο  βουνό, απο δάσος, απο εκείνη την μακρινή αρχαία εποχή της Αρτέμιδος...

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

ΜΥΘΩΔΕΙΑ